Crash Bandicoot 4: It's About Time - Crash debuteert op next-gen (2025)

Wie Tweakers vaak bezoekt, weet dat we onze artikelen schrijven in de wij-vorm, vanuit Tweakers. Dat doen we niet in de laatste plaats omdat aan veel artikelen meerdere redacteuren meewerken en er dus vrijwel altijd sprake is van een oordeel dat door meerdere mensen is gevormd. Toch beginnen we dit artikel met een kleine zijstap naar mijn persoonlijke verleden, want Crash Bandicoot is voor mij een speciale naam. Het was de eerste PlayStation-game die ik ooit speelde. Het moet de decembermaand van 1997 zijn geweest dat ik overstapte van de Sega MegaDrive naar de PlayStation, met daarbij op dat moment Tekken 3 en Crash Bandicoot als enige games. Ik en menig andere toenmalige PS-bezitter heeft als tiener talloze uren doorgebracht met de rennende, springende, goedlachse buideldas. Er was de afgelopen tijd dus op voorhand al interesse in het debuut van Crash op de fonkelnieuwe PlayStation 5. Dat doet Crash niet met een geheel nieuwe game, maar met de game die in september vorig jaar al verscheen voor de oudere generatie consoles. Die game hebben we toen niet besproken, omdat we in het najaar - zoals wel vaker gebeurt - te druk waren met zaken als de Xbox Series X-preview en andere reviews. Dat afgelopen week de next-genversie van Crash Bandicoot 4: It’s About Time uitkwam, is dus een fijn haakje om dit nieuwste deel alsnog eens nader te bekijken, en dan ook maar meteen op de PlayStation 5. De game is afgelopen week ook verschenen voor de Xbox Series S/X en de Nintendo Switch, terwijl er later deze maand ook een Windowsversie uitkomt.

Crash Bandicoot 4: It’s About Time is een rechtstreeks vervolg op de N.Sane Trilogy die de eerste drie games uit de serie tezamen omvat. Het in 1998 verschenen Crash Bandicoot 3: Warped is verhaaltechnisch dus de opmaat naar deze nieuwe game. De games die na 1998 nog zijn verschenen, staan er verder los van. Dat betekent dat aan het begin van It’s About Time de boosaardige dokters Neo Cortex en Nefarious Trophy gevangen zitten in het verleden. Ze weten echter te ontsnappen uit hun gevangenis, door een portaal open te beuken dat het mogelijk maakt de multiverse door te reizen. Anders gezegd: Crash en zijn zusje Coco mogen achter hun favoriete vijanden aan gaan en moeten dat op allerlei plekken en in allerlei tijdperken doen. Centraal in deze jacht staan de Quantum Masks: speciale maskers die de dragers ervan allerlei speciale eigenschappen geven. Deze uit handen houden van Cortex en N.Trophy is belangrijk, want zij zouden er dolgraag de hele multiverse mee veroveren. Ook belangrijk: Cortex en N.Trophy beschikken over een ‘Rift Generator’ waarmee ze chaos kunnen aanrichten in alle werelden. Ook dat moet uiteraard stoppen.

Het verhaal klinkt simpel, maar blijkt na enige uren spelen toch een van de sterke kanten van deze game. Dat zegt iets, want in een platformgame is het verhaal zelden een sterk element of überhaupt een element dat sterk moet zijn. Dat is bij Crash Bandicoot 4 niet anders, maar het is er dus wél. We willen niet al te veel spoilen, maar er zitten leuke plottwists in. Wel is het goed om te vermelden dat het plot ook directe invloed heeft op de ontwikkeling van de gameplay. Crash en Coco - met welke van de twee je speelt mag je zelf weten, hun movesets zijn gelijk - komen onder meer Tawna en Dingodile tegen. Deze Tawna is het evenbeeld van een ex-vriendin van Crash, maar dan uit een andere dimensie. Dingodile was ooit een handlanger van Doc Cortex, maar is uit het boevengilde gestapt om zijn eigen restaurant te beginnen. Tawna en Dingo raken elk op hun manier betrokken bij het avontuur en als speler kom je dus af en toe levels tegen waarin zij, en niet Crash of Coco, de speelbare personages zijn. Vaak spelen de levels zich af in gebieden waar Crash ook is geweest en er is in dat geval altijd een raakvlak. Een deur die voor Crash plotseling toevallig open leek te gaan, blijkt dan in werkelijkheid door Tawna of Dingo te zijn geopend, om maar iets te noemen. Een leuke manier om te spelen met verschillende verhaallijnen die elkaar van tijd tot tijd raken.

Het begin van de game is lekker herkenbaar. Crash ligt te pitten op de bank en wordt wakker gemaakt door maatje en beschermer Aku-Aku, die voelt dat er iets mis is. Crash gaat op pad en de speler wordt binnen een paar minuten wegwijs gemaakt in waar Crash ook alweer allemaal toe in staat is. Daarbij spelen (dubbel-)springen en Crash z’n spin-move een belangrijke rol, maar hij kan ook aanvallen door een bellyflop of sliding uit te voeren. Die vrij simpele moveset wordt in Crash 4 op allerlei manieren gebruikt, waarbij de uitdagingen die op je pad komen steeds iets lastiger worden, maar ook steeds net wat andere elementen met zich meebrengen. Ontwikkelaar Toys for Bob is erin geslaagd de klassieke ‘feel’ van de game te behouden terwijl er ondertussen allerlei elementen aan worden toegevoegd. Dat de basisgameplay te midden van die continu nieuw verschijnende elementen steeds op niveau blijft, is een compliment voor de makers.

Retro of modern?

Van al die extra elementen is in de eerste levels nog weinig sprake. Je springt, rent en spint er op los, maakt wellicht her en der een foutje, maar bereikt waarschijnlijk zonder al te veel problemen het einde. Dat kan trouwens in de retromodus of de moderne modus. Het verschil is dat je in retro maar een beperkt aantal levens hebt per level. Als ze op zijn, moet je dat level herstarten. In de moderne modus kun je onbeperkt dood blijven gaan, maar de game houdt wel bij hoe vaak dat gebeurt. Bovendien kun je per level zes diamanten verdienen en een van die diamanten hangt vast aan een maximum aantal keer dat je in dat level het loodje mag leggen. Ben je het type gamer dat alle collectibles wil verzamelen, dan kun je maar beter zeer vaardig worden in Crash Bandicoot 4: It’s About Time. Anders wordt het een lastig verhaal.

Makkelijk is de game namelijk niet. Het verhaal uitspelen is op zich niet per se moeilijk. Het behalen van alle doelstellingen om je alle beloningen te geven is niet verplicht. Speel een level uit en het volgende level opent zich. Er zitten lastige stukken in die levels, maar over het algemeen kom je er wel voorbij. Faal je al te vaak, dan voegt het spel zelfs dynamisch extra checkpoints toe om je een handje te helpen. De uitdagingen zit hem dan ook in het verzamelen van alle kratjes, alle stukken fruit en alle diamanten. Een normale, niet al te secuur uitgevoerde poging zal twee of drie diamanten opleveren. De overige drie verdienen is meestal een flink karwei. Het is echter niet vervelend. Het is een test van je vaardigheid om echt elk stukje fruit en elk kratje onderweg mee te kunnen pakken. Maar al te vaak besloten wij maar gewoon wat kratjes te skippen, omdat het te lastig en risicovol was om te proberen ze allemaal te bemachtigen.

Verrassingen

Dat is eveneens een prima manier om Crash 4 te spelen, want ook op deze manier kom je alle leuke verrassingen tegen die de makers voor je in petto hebben en zul je al met al nog best wat extra’s vrijspelen. Je bemachtigt waarschijnlijk niet alle skins, maar het is maar de vraag hoe nodig je dat vindt. Het sterkste punt van de game, namelijk het leveldesign en de manier waarop dat van wereld tot wereld verschilt, krijg je hoe dan ook wel mee. Crash Bandicoot 4: It’s About Time speelt zich af op verschillende eilandjes, en elk eilandje vertegenwoordigt een bepaald gebied en een bepaald tijdperk. De ene keer kom je in een vijandige versie van het Wilde Westen terecht en even later sta je in een omgeving die geïnspireerd is door het oude China, om die omgeving daarna weer te verruilen voor een ijs- of moeraswereld. Dat is op zichzelf nog niet zo heel indrukwekkend. Knapper is dat al die werelden doorlopend nieuwe platformelementen toevoegen die steeds weer een net even andere uitdaging bieden. Het houdt de speler ook na uren spelen scherp en de game fris.

Dat effect wordt verder versterkt door de aanwezigheid van de Quantum Masks. Die maskers geven, zoals eerder opgemerkt, speciale krachten. Die krachten kunnen Crash en Coco gebruiken tijdens de gameplay. Er zijn vier maskers en elk masker doet iets anders. Zo is er een masker dat de spelwereld laat wisselen tussen twee dimensies. Sommige blokken zijn beschikbaar in de ene dimensie, sommige juist in de andere. Je moet dus springen en de juiste dimensie selecteren, voordat je landt op het volgende blok. Er is ook een masker dat ervoor zorgt dat de tijd wordt vertraagd. Door dat masker te gebruiken, kun je langs of over obstakels waar je, als de tijd in normale snelheid verloopt, niet langs zou komen. Weer een ander masker laat Crash ‘Dark matter’ gebruiken, waardoor hij zo hard en lang kan spinnen dat hij als een levende helikopter extra lange sprongen kan maken. Het vierde en laatste masker laat Crash de zwaartekracht beïnvloeden, zodat je kunt wisselen van ondergrond om verder te komen.

Hoogstandjes

Het is niet zozeer de aanwezigheid van deze speciale maskers op zich, als wel het samenspel met de basisgameplay die Crash Bandicoot 4: It’s About Time zo’n leuke game maakt. Toch maakt ‘leuk’ ook weleens plaats voor ‘frustrerend’. De game verwacht soms aardige hoogstandjes van gamers. Een serie exact juiste sprongen, precies goed getimed, daarbij ontploffende Nitroblokken ontwijkend: doe het maar. Het is een scenario dat geen kleine foutjes toestaat, en dus een flink obstakel als je wél van plan bent de game volledig uit te spelen. Natuurlijk zijn niet alle levels even lastig, maar we hebben absoluut momenten gehad waarop we onze controller uit frustratie even hebben weggelegd. Dat is verder niet zo erg. Sterker nog, het hoort wel een beetje bij het genre. Platformgames zijn typisch van die ‘makkelijk te spelen maar moeilijk te masteren’-games en Crash 4 is daarin geen uitzondering.

Mocht je het spelplezier en de frustratie met anderen willen delen, dan kan dat. De game bevat geen online multiplayer-modus, maar wel een lokale ‘hot seat’-multiplayer. Je kunt een competitieve versie spelen waarbij spelers na elkaar de beste tijden in een level moeten proberen te halen. Een andere optie is om samen door de levels heen te spelen, waarbij je zelf kunt instellen of je van speler wil wisselen bij elk checkpoint, bij elke keer dat een speler dood gaat, of bij allebei. Dat kun je natuurlijk ook best zelf faciliteren, maar het is prettig dat het erin zit.

Een belangrijk onderdeel van het succes van Crash Bandicoot 4: It’s About Time is dat de game soepel loopt. Dat geldt ook voor de PlayStation 4-versie - die hebben we uiteraard ter vergelijking even gespeeld - maar de nieuwere console gooit er duidelijk een schepje bovenop. De hele game loopt soepel in 60 frames per seconde, wat voor het goed kunnen timen in een platformgame een belangrijk pluspunt is. Daarnaast profiteren gamers op de nextgen-versie van flink kortere laadtijden. Dat merk je bijvoorbeeld wanneer je het loodje legt en bijna direct weer verder kunt spelen.

Toch moet ook worden gezegd dat de PS5-versie in grafische kwaliteit verder geen grote stap vooruit betekent. De kleuren spatten wellicht wat meer van het scherm dan in de oudere versie, maar verder zagen wij geen al te grote verschillen. Erg? Ja en nee. De game is goed genoeg en de performance-boost is lekker. Maar tegelijk moet er op deze console veel meer mogelijk zijn. Uiteraard helpt het niet dat de PS4-versie als basis dient voor de PS5-versie. Een game die van de grond af zou zijn opgebouwd voor de nieuwere consoles, zou zeer waarschijnlijk tot meer grafische pracht in staat zijn. Dat is bijvoorbeeld te zien in de tot nu toe vrijgegeven beelden van het later dit jaar te verschijnen Ratchet & Clank: Rift Apart. Het is een iets andere game - een third-person shooter met platformelementen - maar hij geeft de gamer, dankzij de grafische kwaliteit en de hoeveelheid actie die tegelijkertijd op het scherm wordt getoond, veel meer het idee dat hij op een gloednieuwe, sterkere console speelt. Dat doet Crash Bandicoot 4: It’s About Time dus niet. Zoals gezegd is dat niet per se heel erg, maar het is wel iets om je van bewust te zijn.

Crash Bandicoot 4: It’s About Time is een heerlijke game. Het spel heeft weer de charme van de oude games en het is gelukt om het soepele gevoel van die gameplay te moderniseren zonder dat de charme ervan verloren gaat. De game weet tot het einde te boeien, mede doordat het verhaal wat leuke verrassingen in petto heeft en de gameplay steeds nieuwe elementen blijft introduceren, wat de boel fris houdt. Wel is de game bij vlagen best pittig, zeker als je een ‘completionist’ bent en alle kistjes, stukken fruit en diamanten wil verzamelen. Dat leidt bij vlagen tot wat frustratie, maar dat hoort er een beetje bij. Het enige dat we eigenlijk echt jammer vinden, is dat de PlayStation 5-versie technisch een vrij beperkte stap vooruit met zich meebrengt. De controller wordt niet op al te noemenswaardige wijze gebruikt en de grafische verschillen tussen PS4 en PS5 zijn vooral in soepelheid merkbaar, niet in hoe indrukwekkend(er) de game oogt. Dat is jammer, maar geen dealbreker. Dankzij het uitstekende en steeds veranderende leveldesign is Crash Bandicoot 4: It’s About Time een alsnog een platformgame die je niet wil missen en waar wij dan ook een dik verdiende Excellent-award voor uit de kast trekken.